Kategori: Makaleler

Siyah Dil Neden Olur? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Perspektifi Siyah dil, toplumun belirli bir grubunun, hegemonik güçlerin dil normlarına karşı geliştirdiği, genellikle marjinalleşmiş veya dışlanmış gruplara ait bir dil biçimi olarak tanımlanabilir. Siyah dil, sadece dilsel bir fark değil, aynı zamanda toplumsal bir direniş, bir kimlik inşası ve güç ilişkilerinin yeniden şekillendirilişidir. Toplumlar, iktidarın, güç yapılarını ve ideolojiyi nasıl sürdürdüğünü dil yoluyla gösterir. Bu noktada, siyah dilin ortaya çıkışını anlamak, toplumsal güç ilişkilerini ve bu ilişkilerin nasıl şekillendiğini kavramak için kritik bir adımdır. Güç İlişkilerinin Dil Üzerindeki Etkisi: Siyah Dilin Doğuşu Dil, her toplumda iktidar…

Ne Geyiği, Ren Geyiği Tekerlemesi? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Sosyolojik Bakış Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Samimi Girişi Toplumsal yapıları ve bireysel davranışları anlamak, bir araştırmacı için bazen tıpkı bir bulmacayı çözmeye benzer. Her davranış, her ifade, toplumsal normlardan, kültürel pratiklerden ve tarihsel arka planlardan beslenir. “Ne geyiği, ren geyiği” gibi basit bir çocuk tekerlemesinin ardında yatan anlamları çözerken, aslında toplumun çok daha derin yapıları ve bireylerin rol dağılımları hakkında önemli ipuçları bulabiliriz. Bu tekerleme, yalnızca çocukların eğlencesi olmanın ötesinde, toplumsal yapıların ve cinsiyet rollerinin nasıl şekillendiğine dair bir yansıma olabilir. Toplumların içindeki…

Kaltaklık Kime Denir? | Bir Hikâyenin İçinde İnsanı Anlamak Bazı kelimeler vardır; söylenirken dilimizi yakar ama yüreğimizi de yoklar. “Kaltaklık” bunlardan biridir. Kimine göre ihanet, kimine göre strateji, kimine göre ise sadece yanlış anlaşılmış bir hayatta kalma biçimidir. Bugün sana bir hikâye anlatmak istiyorum. Çünkü bazen bir kavramı anlamanın en doğru yolu, onu yaşayan insanların gözünden görmektir. — Bir Ofis, İki Dünya: Elif ve Murat Elif, iletişimi güçlü, detaylara önem veren, sezgileri kuvvetli bir kadındı. İnsanları hemen tanır, onları anlamak için kelimelere ihtiyaç duymazdı. Murat ise analitik, planlı ve netti. O, duyguları değil, verileri okurdu. İkisi aynı şirkette çalışıyor, ama…

Güllaç Krema Koyulur Mu? Bir Psikolojik Mercek Altında Güllaç’ın Psiko-Duygusal Derinlikleri Bir Psikolog Gözüyle Güllaç: Tatların Psikolojisi Bir tatlı, sadece tat alma duyusuyla değil, aynı zamanda duygusal ve psikolojik yansımalarıyla da bir insanın zihninde yer eder. Bir psikolog olarak, bazen insanların tercihlerindeki küçük farkların bile büyük anlamlar taşıyabileceğini fark ediyorum. Güllaç, Ramazan’ın baş tacı tatlılarından biri olarak, hem geçmişin hem de şimdinin izlerini taşır. Ancak son yıllarda “Güllaç’a krema koyulur mu?” sorusu, sadece mutfakla ilgili bir mesele olmaktan öteye geçmiştir. Bu soru, insanların alışkanlıkları, duygusal bağları ve toplumsal normlarla nasıl etkileşimde bulunduklarını keşfetmek için psikolojik bir pencere aralamamıza yardımcı olabilir.…

Gülgillerin Örnek Bitkisi Nedir? Felsefi Bir Bakış Filozof Bakışıyla Başlangıç Doğa, insana anlamlı bir dünya sunar ve biz bu dünyayı anlamlandırmak için çeşitli semboller, kategoriler ve sınıflamalar kullanırız. Bitkiler, bu sınıflamaların içinde belki de en çok dikkat çeken ve tarihsel olarak en çok üzerine düşünülüp tartışılan canlılardır. Bu yazıda, gülgillerin örnek bitkisini keşfederken, yalnızca bilimsel bir tanımlama yapmayacak, aynı zamanda bu sınıflamanın daha derin felsefi anlamlarını da tartışacağız. Gülgiller (Rosaceae) ailesi, yalnızca botanik açısından değil, aynı zamanda kültürel, etik ve ontolojik açılardan da üzerinde düşünülmesi gereken bir grup bitkidir. Peki, gülgillerin örnek bitkisi nedir ve bu bitkilerin arkasında yatan daha…

Gözetmek Nasıl Yazılır? Felsefi Bir Bakış Filozofun Duruşu: Görmenin Ahlakı İnsanın dünyayla ilişkisi çoğu zaman görme eylemiyle başlar. Görmek, yalnızca gözün işlevi değildir; bilinçli bir farkındalığın, bir etik duruşun başlangıcıdır. Gözetmek fiili, yüzeyde yalnızca bir eylem gibi görünür: “bakmak”, “izlemek”, “kontrol etmek”. Ancak felsefi düzlemde bu sözcük, hem ahlaki hem epistemolojik hem de ontolojik bir derinliğe sahiptir. “Gözetmek nasıl yazılır?” sorusu, aslında “insan nasıl görür?”, “neye dikkat eder?” ve “görmek sorumluluk doğurur mu?” sorularını da beraberinde getirir. Etik Perspektif: Gözetmenin Ahlaki Yükü Etik açıdan gözetmek, yalnızca bir fiil değil, bir sorumluluk biçimidir. Birini gözetmek, onu kollamak mıdır yoksa denetlemek mi?…

Göz Altı Kremi Sabah mı Akşam mı? Zaman, Beden ve Anlam Üzerine Edebi Bir İnceleme Bir edebiyatçı olarak, kelimelerin ve imgelerin insana dokunma biçimlerini her zaman büyüleyici bulmuşumdur. Zaman ve beden arasındaki o görünmez ilişki, tıpkı bir şiirin dizeleri arasındaki sessizlik gibidir — görünmez ama belirleyicidir. Bugün, basit gibi görünen ama derin bir sembolik çağrışımı olan bir soruyu edebiyatın penceresinden ele alacağız: Göz altı kremi sabah mı, akşam mı sürülmeli? Bu sorunun yanıtı yalnızca bir bakım rutini değil, aynı zamanda insanın zamanla, kendiliğiyle ve dünyayla kurduğu ilişkiye dair güçlü bir metafordur. Zamanın Yüzdeki İzleri: Sabah ve Akşamın Anlatısı Edebiyatın en…

Görgüsüz Eş Anlamlısı Nedir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Gücün Estetiği Üzerine Bir siyaset bilimci olarak, gücün nasıl kullanıldığı kadar, nasıl sergilendiğiyle de ilgilenirim. Gücün estetiği — yani iktidarın kendini gösterme biçimi — toplumsal düzenin aynası gibidir. Ancak bazen bu gösteri, ölçüsüzlükle kirlenir. Tam da burada şu soruyu sormak gerekir: “Görgüsüz” dediğimiz davranış biçimi, siyaset sahnesinde nasıl bir anlam taşır? Ve bu kavramın eş anlamlısı gerçekten sadece “kibirli” midir, yoksa “meşruiyetini kaybetmiş güç gösterisi” anlamına mı gelir? Görgüsüzlük, bireysel bir kusur olmanın ötesinde, siyasal kültürün bir yansımasıdır. Çünkü bir toplumda iktidar, nezaket yerine şatafatla; adalet yerine gösterişle ölçülüyorsa, görgüsüzlük artık yalnızca kişisel…

Toplumsal Yapıların Çekim Alanında: Gravite Nedir, Maden? Bir Araştırmacının Gözünden Toplumun Çekim Gücü Toplumsal ilişkilerin derin katmanlarını anlamaya çalışan biri olarak, bazen kendimi yeraltının o yoğun sessizliğinde bulurum. “Gravite nedir, maden?” sorusu yalnızca fiziksel bir merakın değil, aynı zamanda toplumsal çekimlerin, rollerin ve normların sorgulanmasının da metaforudur. Tıpkı dünyanın çekim gücünün her şeyi merkeze doğru çekmesi gibi, toplum da bireyleri kendi merkezine, kendi normlarına doğru çeker. Bu yazıda, “gravite” kavramını bir madende değil, insan ilişkilerinin, toplumsal rollerin ve kültürel alışkanlıkların içinde arayacağız. Toplumsal Gravite: Normların Görünmeyen Gücü Toplum, bireylerin davranışlarını yönlendiren, onlara roller biçen ve sınırlar çizen bir çekim alanı…

Hicri Takvime Göre Aylar Nelerdir? Küresel Bir Göz, Yerel Bir Kalp Bazı konular vardır, sadece tarih ya da zamanla ilgili değildir; aynı zamanda bir toplumun kalp atışıdır. “Hicri takvime göre aylar nelerdir?” sorusu da tam olarak böyledir. Bu takvim yalnızca günleri saymaz; inanç, kültür, gökyüzü ve insanın kendi iç zamanı arasında bir köprü kurar. Gelin, bu köprünün hem küresel hem yerel taşlarını birlikte inceleyelim. Kısa Tanım: Hicri (İslami) takvim, Ay’ın hareketlerine dayalı bir kameri sistemdir. Bir yılı 12 ay ve yaklaşık 354 gün olarak hesaplar. Başlangıcı, Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiği 622 yılıdır. Hicri takvimin ayları sırasıyla: Muharrem, Safer,…